تاثیر هوش هیجانی در انگیزش
هوش هیجانی چیست؟ چگونه ممکن است در کودکان پرورش داده شود؟
هاروارد گاردنر در کتاب چهار چوب ذهن از نظر هوش‌های چندگانه به آن عنوان هوش بین مرزی و هوش فرامرزی(جمعی)داده می‌شود. موسسه جهانی به نام( 6ثانیه) هوش هیجانی را چنین تعریف می‌کند: هوش هیجانی انتخاب هوشیارانه‌ای تفکر، احساس و عمل برای دستیابی به بهترین نتیجه در ارتباط با خود و دیگران است. پنج حیطه براي هوش هیجانی توصیف می‌کند:
1. درك احساسات فردی: خودآگاهی بناي هوش هیجانی است. شناخت احساسات بر اساس واقعیات.
2. اداره کردن احساسات: برروي خودآگاهی بنا می‌شود.
3. به خود انگیزه دهیم: خود انگیزشی و استادی در رابطه است با هدفمند بودن، تمرکز داشتن به سوي نتایج دلخواه و مطلوب.
4. شناخت احساسات در دیگران: همدلی و همدردی مهارت بنیادی انسان است و به این معناست که قادر باشیم احساسات دیگران را بشناسیم و نقطه نظرهاي آنها را درك کنیم.
5. اداره کردن روابط: مدیریت احساسات در دیگران هنر در روابط می‌باشد یعنی توانایی براي اداره کردن دامنه‌ای از روابط اجتماعی و با نرمی و تعامل داشتن با دیگران.
( هوش طبیعت گرد، هوش میان فردی، هوش فضایی، هوش هیجانی، هوش منطقی ریاضی، هوش درون فردی، هوش جسمی – حرکتی، هوش موسیقیایی، هوش زبان شناختی، هوش تصویری)
رشد هوش هیجانی در مدارس:
در دودهه تحقیق نشان داده است که عواطف کودکان و مهارت‌های اجتماعی با پیشرفت تحصیلی آنها پیوند دارد. معلمان باید به نیروي هیجان پی ببرند و این که این نیرو می‌تواند در به یاد سپاري اطلاعات کمک کند.
کمک به معلمان برای رسیدن به انگیزه‌ی شخصی
ما امیدواریم که اکثرمعلمان تدریس را به خاطر عشق به تدریس انتخاب کرده باشند نه فقط به این دلیل که یک کار آبرومند است. تفاوت زیادي وجود دارد بین زمانی که از کاري لذت می‌بریم تا این که به زور کاری را انجام بدهیم.
پرورش هوش هیجانی کودکان
لذت بردن از کاري که انجام می‌دهیم کاری هست که ما به خودمان مدیون هستیم و تدریس خوب چیزي است که مابه کودکان مدیون هستیم. مابه تدریس باید به عنوان یک حرفه باارزش نگاه کنیم که بیشتر از آنچه که فکرش را می‌کنیم می‌تواند به زندگی کودکان ما کمک کند یا سد راه آنها بشود. هیجان‌ها و عشق ما به کودك بهترین سرمایه‌ای است که ما می‌توانیم به کار ببندیم تا به رشد کودکانمان کمک کنیم.
همدلی
تدریس حرفه‌ای دلسوزانه است و معلمان می‌توانند تاثیر بزرگی بر چگونگی یادگیري و احساس کودکان داشته باشند. یعنی هم باعث رنج و هم باعث شادي شاگردان بشود. یکی از عواملی که برروش ما در کار کردن با کودکان تاثیر دارد توانایی ما در درك آن هاست این که چه احساسی دارند، طرز فکر آنها، معنی ایما و اشاره آنها که حاوي پیغامی است. گلمن( 1995 ) معتقد است که کسب مهارت در همدلی راه را برای موثر بودن در کلاس هموار می‌کند. پایه همدلی خودآگاهی است. رابطه‌ی محکم بین همدلی و خود تاییدي وجود دارد. خود تاییدي بالا، همدلی بیشتر. داتی ( 2001 )خود تاییدي را به عنوان توافق کردن با خود براي پذیرش دوست داشتن، قدر دانی و حمایت از خود کاستی‌ها و غیره.
اداره کردن روابط
این مهارت تمامی مهارت‌های دیگري را که در ابتداي فصل به آن اشاره شد در بر می‌گیرد با توانایی‌ها در داشتن رابطه‌ی مثبت با خودمان شروع می‌شود، خودآگاهی، خوددانایی، خود انگیزش، خود دانش، خود تاییدي، خود قدر شناسی، خودشیفتگی و خود مدیریتی تاثیربسیاري در روابط ما با دیگران دارد.
نظرات و پیشنهادات
• استفاده از فوق برنامه‌ها
• انجام فعالیت‌های انتخابی و داو طلبانه در مقابل وظایف و تکالیف مشخص
• مراعات نظم و ترتیب و اعمال ذوق و سلیقه در انجام فعالیت‌ها
• انجام فعالیت‌ها با صرف حوصله و دقت کافی
• ابراز احساسات مثبت و یا هیجان به هنگام انجام فعالیت
• دوام و استمرار یک رفتار در شرایط وموقعیت‌های مختلف( مثال شرکت نماز‌های جماعت)
• اشتغال ذهنی و عملی به موضوعی خاص در مدتی طولانی
• ارتباط مستمر اولیاء و مربیان و ایجاد محیطی شاد
• هدفمند و با نشاط بودن معلمان و اولیاء دانش آموزان
• بالابردن روحیه جمعی در مدرسه
• پرورش روحیه‌ی خودباوري و خلاقیت و ابتکار
• فرصت زمینه براي طرح ایده( ترتیب دادن یک اردو می‌تواند تم مناسبی براي آموزش مهارت زندگی
• باشد.
• همفکري وهمکاري و مشارکت نوجوان وجوان در تجهیز مدرسه و کلاس درس تربیتی.
• پرورش روحیه قرآنی، حفظ و عمل به آیات.
• شرکت همراه نوجوانان و جوانان در مراسم، اعیاد و جشن‌های مذهبی
• رعایت احترام متقابل در تعاملات.
• هدایت به موقع دانش آموزان
• یک مدرسه تربیتی باید محل پرورش شخصیت‌های آزاد و مستقل و مقید به قرآن باشد
• مکان آموزشی باید محیطی براي ارزش گذاري و تشویق حس ارزشمندي در یاد گیرندگان باشند.
• مدیر و معلم باید شکارچی لحظات باشند.
• ارزش یابی و ارزش گذاري از تلاش کودك و نوجوان صورت گیرد
• ایجاد محیطی امن تا کودك و نوجوان صورت گیرد.
• اثربخشی و کارآمدي در خروجی‌های کلاس‌های تربیتی.
• رعایت الگوي مصرف، به تولید فرهنگ و اندیشه‌های مفید کارآمد و اثربخش
• به نیاز‌های منطقیدانش آموختگان توجه شود.
• مدیریت مدرسه به رسیدگی روانی و اقتصادي و اجتماعی و اخلاقی افراد در مدرسه مشغول است
• نگاه هدفمند و سیستمی نگاه هدفمند و سیستمی و جامع به مجموعه در بحران‌ها
• استفاده از روش‌های تدریس متنوع( تدریس مشارکتی فعال، کارگروه، داستان گویی، خاطره گویی، نمایشنامه، ایفاي نقش، پرسش و پاسخ، مصاحبه‌اي، هنر و نقاشی، گردش علمی)
• با رعایت مسئولیت سنی به نوجوانان و جوانان مسئولیت بدهید. تا اعتماد به نفس آنان پرورش یابد. کنترل کودك و نوجوان به معناي محدود کردن آن نیست.
• صبر، تفکر و تامل را عملا به آنان بیاموزید.
• عدالت رابین آنان رعایت کنید.
• با الگوگیري از قران و تشویق مستمر انگیزه را براي همیشه در آنها زنده نگه داریم همچنان که از »: خداي متعال به پیامبرش دستور می‌دهد که هنگام گرفتن زکات از مردم، آنان را تشویق کند
اموال آنان صدقه‌ای [زکات] بگیر که بدان وسیله پاکشان سازي و آنان را برکت و فزونی بخشی اموال یا حسناتشان را نشو و نما دهی] و ایشان را دعا کن که دعاي تو آرامشی است براي آنان، وتوبه/ 103 ). « خدا شنوا و داناست
• نظارت دائمی و درونی افراد با امنیت و اطمینان خاطر براي پیشرفت همه جانبه
منابع فارسی
. 1قرآن کریم
. 2الیزابت، هارتلی-برونر، ایجاد انگیزه در کودکان، ترجمه احمد ناهیدي، تهران:جوانه رشد، 1390
علی پارسیان و محمد اعرابی. چاپ 25. تهران: دفتر ◌ٔ 3. رابیتز، استفین پی. رفتار سازمانی. ترجمه
پژوهش‌های فرهنگی، 1388. ص 72
. 4رحیمی علیرضا و رمضانی فاطمه، کتاب معلم(هدیه‌های آسمانی)، تهران:شرکت افست، چاپ سوم، 1381
. 5 فرهادیان، رضا، مدرسه مطلوب؛مبانی، شاخصه‌ها، اصول و روش‌ها، قم :طلیعه سبز، چاپ دوم، 1390
. 6گرونلند. نرماندي‌اي، هدف‌هاي رفتاري براي تدریس و ارزشیابی، ترجمه امان الله صفوي، تهران:رشد، چاپ پنجم، 1392
7. ویلیام گلاسر، هر دانش آموزي می‌تواند موفق شود، ترجمه مهرداد فیروز بخت، تهران:رسا، چاپ اول، 1386
8. ویلیام گلسر، مدرسه کیفی، ترجمه دکتر علی صباحی، تهران:سایه سخن، چاپ اول، 1393
9. هلن مافینب؛ شهناز بهمن، پرورش هوش هیجانی کودکان، ترجمه‌ی دکتر رستگار، تهران:گام، چاپ دوم، 13
منابع انگلیسی
1- Ellliot, Andrew J; Covington, Martin. "Approach and Avoidance
Mo
نظرات